Aktywa #1 – Obligacje Skarbowe

Jednym z najłatwiejszych do zakupu (i to bez wychodzenia z domu), a zarazem najbezpieczniejszych aktywów jakie możemy nabyć, choć nie całkowicie pozbawionych ryzyka, są obligacje skarbowe, zwane także rządowymi.

Rządy państw swoją działalność wspomagają zaciągając długi. Jedną z możliwości pożyczki jest zadłużenie się u swoich obywateli lub instytucji finansowych poprzez emisję obligacji. Obligacja jest to potwierdzenie zaciągnięcia pożyczki przez rząd (lub ogólniej przez emitenta), a w przypadku Polski jest to Minister Finansów.

Najpopularniejsze polskie obligacje skarbowe (oszczędnościowe) mają cenę nominalną 100 PLN, czyli za jedną obligację musimy zapłacić 100 PLN. W zależności od długości pożyczki (czyli od terminu wykupu obligacji, zwanym także zapadalnością obligacji) mają one rożne oprocentowanie odsetek (nazywane kuponem), które będzie nam wypłacane. Po upływie terminu wykupu obligacji równowartość ceny nominalnej zostanie zwrócona na nasze konto lub będziemy mogli je “rolować”, czyli kupić następne obligacje  także o wartości nominalnej 100 PLN, ale na preferencyjnych warunkach za 99,90 PLN.

W maju 2018 roku mamy do wyboru kilka typów obligacji:

• Dwuletnie obligacje z oprocentowaniem stałym na poziomie 2,1% rocznie z kapitalizacją odsetek (odsetki po roku są dodawane do wartości nominalnej obligacji i w drugim roku odsetki liczone są od powiększonego nominału obligacji).
• Trzyletnie obligacje z oprocentowaniem zmiennym na poziomie 2,2% przez pierwsze półrocze, a w kolejnych okresach półrocznych oprocentowanie równa się WIBOR6M, który obecnie wynosi 1,78%. Odsetki wypłacane są co pół roku.
• Czteroletnie obligacje z oprocentowaniem indeksowanym inflacją (czyli oprocentowaniem zależnym od poziomu inflacji). W pierwszym roku obowiązuje stałe oprocentowanie 2,4%, a w kolejnych latach wynosi ono inflacja+marża 1,25% (co obecnie przekłada się na 2,85%). Odsetki wypłacane są raz w roku.
• Emerytalne dziesięcioletnie obligacje z oprocentowaniem indeksowanym inflacją. W pierwszym roku obowiązuje stałe oprocentowanie 2,7%, a w kolejnych latach wynosi ono inflacja+marża 1,5% (co obecnie przekłada się na 3,1%). Co ważne odsetki są kapitalizowane (dodawane do wartości nominalnej obligacji), więc co roku coraz większa wartość obligacji pracuje na nasz zysk.

Pamiętajmy: podawane oprocentowanie nie uwzględnia podatku od zysków kapitałowych (19%). Dlatego nasz faktyczny zysk będzie mniejszy o te 19%. O tym jak zgodnie z prawem uniknąć  tego podatku napiszę w jednym z kolejnych wpisów.

Przy obecnej inflacji na poziomie 1,6% (maj 2018), obligacje dwuletnie oferują realny zysk w wysokości 1,7% (od 2,1% odejmujemy podatek od zysków kapitałowych 19%), czyli delikatnie wygrywają z inflacją. Obligacje trzyletnie w pierwszym półroczu gwarantują prawie 1,8%, a czteroletnie i dziesięcioletnie w pierwszym roku dają nieco ponad 1,9% i 2,2%. Wszystkie zatem,  przy obecnej ofercie Ministerstwa Finansów, nadają się idealnie do przechowywania kapitału.

Powyżej z premedytacją nie wymieniłem obligacji o krótszych okresach wykupu: trzymiesięcznych o rocznym oprocentowaniu 1,5% oraz nowości czerwcowej, czyli obligacji dziesięciomiesięcznych o rocznym oprocentowaniu 1,5% z możliwością dodatkowej wygranej (premii od 10 do 10 000 PLN). Oba te typy obligacji nie gwarantują pobicia obecnej inflacji, gdyż ich faktyczne oprocentowanie wynosi 1,2%. Te ostatnie są jednak dość ciekawe, gdyż statystyczne prawdopodobieństwo wygrania premii wynosi około 1/1000. Czyli przy zakupie 1000 obligacji (za 100 000 PLN), mamy niemal pewność (statystyczną), ze jedna z nich  wygra premię. W przypadku wygrania premii maksymalnej stopa zwrotu wyniesie aż 10% (10 000 PLN/100 000 PLN).

Dla adresatów spełniających wymogi programu 500+ dostępne są dwa dodatkowe typy obligacji sześcioletnich i dziesięcioletnich o stopach zwrotu 2,80% i 3,20% w pierwszym roku inwestycji. W kolejnych latach wynoszą one odpowiednio inflacja+marża 1,75% oraz  inflacja+marża 2,0% (co obecnie przekłada się na 3,35% i 3,60%). Podobnie jak w przypadku obligacji dziesięcioletnich, odsetki są kapitalizowane (dodawane do wartości nominalnej obligacji), więc co roku coraz większa wartość obligacji pracuje na nasz zysk.

A co jeśli potrzebne są nam nagle środki finansowe i chcielibyśmy przed czasem wykupu spieniężyć nasze obligacje? Oczywiście jest taka możliwość. Jednak wiąże się to z niewielkim potrąceniem (karą za przedwczesne “rozwiązanie umowy”) z wartości nominalnej. Dla obligacji krótszych niż dziesięcioletnie, za wyjątkiem trzymiesięcznych (bez potrącenia),  jest to 0,70 PLN od jednej obligacji (czyli 0,7% jej wartości), a dla obligacji dziesięcioletnich i dłuższych jest to 2 PLN (2% wartości nominalnej obligacji).

Gdzie możemy nabyć obligacje skarbowe? Są one dostępne ze strony internetowej: zakup.obligacjeskarbowe.pl Wystarczy założyć konto w serwisie obligacjeskarbowe.pl, co wiąże się z założeniem darmowego rachunku rejestrowego w PKO BP, i wydać dyspozycję zakupu określonej liczby obligacji. Zostaniemy poinformowani o tym na jaki numer konta bankowego należy przelać środki, a po kilku dniach na naszym rachunku rejestrowym pojawi się określona liczba obligacji i ich wartość. Co ciekawe wartość należnych nam odsetek jest codziennie aktualizowana, możemy więc podglądać jak nasze aktywa rosną 😉

Ministerstwo Finansów co miesiąc ustala parametry obligacji, sprawdźmy zatem dokładnie przed zakupem co jest nam oferowane.

Wbrew powszechnie panującemu przekonaniu obligacje skarbowe mogą nie gwarantować pokonania inflacji, a wynika to z faktu konieczności uiszczenia podatku od zysków. Dla obligacji czteroletnich o odsetkach równych  inflacji+marży 1,25% w kolejnych latach oszczędzania, dla inflacji powyżej 5,32% będziemy faktycznie notować stratę. Dla przykładu załóżmy inflację 6%. Nasze odsetki wynoszą 6%+marża 1,25%, czyli 7,25%. Od tych odsetek musimy zapłacić podatek 19%, oznacza to nasz rzeczywisty zysk na poziomie 5,87%, czyli mniej niż założona 6% inflacja. Dla obligacji dziesięcioletnich opłacalność kończy się przy inflacji na poziomie 6,4%.

Zawarte w tym wpisie informacje nie są rekomendacją lecz informacją edukacyjną. Dobór aktywów do własnego portfela inwestycyjnego leży po stronie Czytelnika.