Z czystej ciekawości zakupiłem ostatnio na Allegro “papierową” obligację z 1935 roku. Ku mojemu zdziwieniu znalazłem w jej opisie ówczesną wycenę złota (na kolejnym rysunku zaznaczyłem ten fragment tekstu). Okazuje się, że “900/5332 grama czystego złota” odpowiadało ówczesnemu 1 złotemu. Jak łatwo policzyć 1 gram złota to koszt 5,92 złotego, a jedna uncja kosztowałaby około 184 złote. Dzisiejsza cena złota jest 24,9 raza wyższa i wynosi 4578 PLN (9.11.2018 r.). Oczywiście dawne “zł” ma niewiele wspólnego z naszym “PLN” (za tamte banknoty nie da się już nic kupić).
Co jeszcze ciekawsze, już w internecie doszukałem się cen pospolitych produktów w 1935 roku:
1 kg cukru kosztował 9,2 zł, co wtedy odpowiadało 1,55 grama złota. Dzisiejsza cena 1, 55 grama złota to 228 PLN, natomiast 1 kg cukru to koszt 2,21 PLN. Dzisiaj za 228 PLN możemy kupić 103 kg cukru.
1 kg soli kosztował 2,1 zł, co wtedy odpowiadało 0,37 grama złota. Dzisiejsza cena 0,37 grama złota to 52 PLN, natomiast 1 kg soli to koszt 1,28 PLN. Dzisiaj za 52 PLN możemy kupić prawie 41 kg soli.
Zamieniając wtedy 1 kg cukru na złoto i sprzedając je dzisiaj moglibyśmy nabyć 103 kg cukru. Nie da się ukryć, że produkcja cukru i soli jest dzisiaj łatwiejsza i efektywniejsza niż dawniej, dlatego ich ceny mogą być niższe. Drugą prawdą jest natomiast to, że metale szlachetne — złoto i srebro — przechowują wartość nabywczą przez tysiąclecia.
Inne produkty z “tamtej epoki” już trudniej porównać. Czymże jest wszak “zestaw majstra podkuwacza“, “uprząż taborowa szorowa z natylnikami “, czy “detefon”.
Ciekawe są też odsetki. Obligacja opiewała na 3%, a jej wartość to 100 zł. Czyli rocznie wypłacano posiadaczowi obligacji 3 zł odsetek (i to bez podatku od zysków!). Wypłaty następowały trzykrotnie w ciągu roku, każda o wartości 1%, czyli 1 zł. Wg poniższego obrazka odsetki wypłacane były w złocie! Dla jasności dodam, nie było wtedy internetu (czyli elektronicznych kont maklerskich, gdzie dzisiaj trzymamy papiery wartościowe), więc obligacje i akcje były w formie papierowej i miały dodatkowe odcinane kupony. Przedkładając wycięty kupon otrzymywało się odsetki z obligacji (lub dywidendę z akcji).
Więcej o starych obligacjach II RP można znaleźć na tej stronie: https://blog.starepapiery.com/o-papierach/obligacje-ii-rp/